---

آیا شستشوی فرش دستباف با فرش ماشینی فرق دارد؟

فرش به‌عنوان بخشی جدانشدنی از هویت فرهنگی و زندگی روزمره ما ایرانیان، همواره جایگاه خاصی در منازل داشته است. اما فرش‌ها با تمام زیبایی و ارزش خود، نیاز به مراقبت و نگهداری اصولی دارند، خصوصاً زمانی که پای شستشوی آن‌ها به میان می‌آید. یکی از سوالات رایج در این زمینه این است که آیا شستشوی فرش دستباف با فرش ماشینی تفاوتی دارد یا خیر؟

پاسخ کوتاه این است: بله، تفاوت‌های مهمی وجود دارد. اما در این مقاله قصد داریم به‌طور کامل، دقیق و البته انسانی این تفاوت‌ها را بررسی کنیم. همچنین در پایان مقاله، شما با نکات مهمی در زمینه انتخاب قالیشویی مناسب برای هر نوع فرش نیز آشنا خواهید شد.

                                              

---

شناخت فرش دستباف و فرش ماشینی؛ گام نخست

قبل از اینکه به تفاوت‌های شستشو بپردازیم، باید درک درستی از ویژگی‌های هر نوع فرش داشته باشیم.

فرش دستباف؛ یک اثر هنری

فرش‌های دستباف معمولاً با استفاده از الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم یا پنبه بافته می‌شوند. این فرش‌ها به دلیل هنر و زحمت دست بافندگان، ارزش بالایی دارند و حتی برخی نمونه‌ها به‌عنوان آثار هنری یا سرمایه‌گذاری خریداری می‌شوند.

ویژگی‌های فرش دستباف:

• بافت دستی و زمان‌بر

• مواد طبیعی و حساس به شوینده

• طرح‌های منحصر‌به‌فرد

• تغییر رنگ احتمالی هنگام شستشو

فرش ماشینی؛ سریع و کاربردی

فرش‌های ماشینی با دستگاه‌های صنعتی تولید می‌شوند و معمولاً از الیاف مصنوعی مانند پلی‌پروپیلن یا آکریلیک ساخته شده‌اند. این فرش‌ها قیمت مناسب‌تری دارند و دوام بیشتری در برابر رطوبت و مواد شوینده دارند.

ویژگی‌های فرش ماشینی:

• بافت صنعتی با سرعت بالا

• مقاومت بیشتر در برابر آب و شوینده

• طرح‌های استاندارد و تکراری

• هزینه کمتر نسبت به فرش دستباف

---

چرا نحوه شستشوی این دو فرش باید متفاوت باشد؟

1. تفاوت در نوع الیاف

الیاف طبیعی مورد استفاده در فرش دستباف بسیار حساس‌تر از الیاف مصنوعی فرش ماشینی هستند. به‌همین دلیل شوینده‌هایی که برای فرش ماشینی استفاده می‌شوند، ممکن است به فرش دستباف آسیب بزنند.

2. احتمال تغییر رنگ

در فرش‌های دستباف، رنگ‌ها ممکن است در اثر تماس با آب داغ یا مواد شیمیایی قوی پخش شوند. این پدیده که به آن "رنگ‌دهی" می‌گویند، می‌تواند ظاهر فرش را خراب کرده و ارزش آن را کاهش دهد. در حالی که بیشتر فرش‌های ماشینی دارای رنگ‌های ثابت‌تری هستند.

3. ساختار بافت

فرش‌های دستباف دارای گره‌های متفاوت و گاهی نامنظم هستند. این امر باعث می‌شود که شستشوی آن نیاز به دقت بیشتری داشته باشد. در مقابل، بافت منظم فرش ماشینی اجازه می‌دهد تا دستگاه‌های شستشوی اتوماتیک با قدرت بیشتر عمل کنند.

---

مراحل شستشوی فرش دستباف چگونه باید باشد؟

شستشوی فرش دستباف یک فرآیند تخصصی و حساس است که باید با دقت بالا و توسط نیروهای مجرب انجام شود. مراحل معمول عبارتند از:

1. بررسی اولیه

قبل از شروع شستشو، قالیشویی باید فرش را از نظر نوع بافت، الیاف، رنگ و آسیب‌های احتمالی بررسی کند. گاهی ممکن است رفو یا لکه‌برداری پیش از شستشو نیاز باشد.

2. غبارگیری

گردوغبار موجود در میان گره‌ها، با ضربه‌های ملایم یا دستگاه‌های مخصوص غبارگیری خارج می‌شود. این مرحله برای فرش دستباف بسیار مهم است تا از ته‌نشینی خاک در زمان شستشو جلوگیری شود.

3. شستشو با شوینده طبیعی

برای فرش دستباف، از شوینده‌های ملایم، غیرقلیایی و سازگار با الیاف طبیعی استفاده می‌شود. حتی در برخی قالیشویی‌ها، شوینده‌های سنتی مانند شامپوی فرش گیاهی یا صابون‌های طبیعی به کار می‌رود.

4. آب‌کشی با فشار کنترل‌شده

در این مرحله، آب با فشار بسیار ملایم روی فرش اسپری می‌شود تا رنگ‌دهی و آسیب بافت به حداقل برسد.

5. خشک‌کردن در فضای کنترل‌شده

خشک‌کردن سریع و اصولی فرش، نقش مهمی در جلوگیری از کپک‌زدگی و بوی نامطبوع دارد. فرش دستباف باید در فضای سایه و با تهویه مناسب خشک شود.

---

روش شستشوی فرش ماشینی چگونه است؟

فرش‌های ماشینی به دلیل ساختار مقاوم‌تر، قابلیت تحمل شوینده‌ها و دستگاه‌های صنعتی را دارند. مراحل معمول شستشو به شرح زیر است:

1. غبارگیری مکانیکی

با استفاده از دستگاه‌های پرقدرت، غبار و آلودگی‌های سطحی از فرش حذف می‌شود.

2. شستشو با دستگاه‌های اتوماتیک

برخلاف فرش‌های دستباف، فرش ماشینی در بسیاری از قالیشویی‌های مدرن با استفاده از دستگاه‌های تمام‌اتوماتیک شسته می‌شود. این دستگاه‌ها هم‌زمان آب، مواد شوینده و برس‌های مکانیکی را اعمال می‌کنند.

3. آب‌کشی پر فشار

فرش ماشینی قابلیت تحمل آب‌کشی با فشار بالا را دارد. این موضوع کمک می‌کند که مواد شوینده کاملاً از بافت فرش خارج شوند.

4. خشک‌کن‌های لوله‌ای

پس از شستشو، فرش ماشینی در دستگاه‌های خشک‌کن قرار می‌گیرد و بخش زیادی از آب از آن گرفته می‌شود. سپس در فضای باز یا گرم‌خانه خشک نهایی صورت می‌گیرد.

---

تفاوت در هزینه شستشو

به‌طور معمول، شستشوی فرش دستباف هزینه‌برتر از فرش ماشینی است، به دلایل زیر:

• نیاز به دقت و تخصص بیشتر

• استفاده از شوینده‌های خاص

• احتمال نیاز به خدمات جانبی مثل رفو یا تثبیت رنگ

---

اهمیت انتخاب قالیشویی مناسب

فرقی نمی‌کند فرش شما ماشینی باشد یا دستباف؛ در هر صورت انتخاب یک قالیشویی معتبر و متخصص اهمیت فراوان دارد. بسیاری از مشکلات پس از شستشو، به دلیل عدم رعایت استانداردها و ناآگاهی از تفاوت‌های این دو نوع فرش رخ می‌دهد.

در تهران، مراکز زیادی وجود دارند که خدمات حرفه‌ای قالیشویی ارائه می‌دهند. برای مثال، قالیشویی در اکباتان با داشتن تجهیزات تخصصی برای فرش‌های دستباف و تیم آموزش‌دیده، به‌عنوان یکی از قالیشویی‌های قابل‌اعتماد شناخته می‌شود.

همچنین قالیشویی در آریا شهر با تجربه بالا و دستگاه‌های مدرن، توانسته است رضایت مشتریان زیادی را در زمینه شستشوی فرش‌های ماشینی جلب کند.

و در نهایت، قالیشویی در شمال تهران با خدمات VIP برای فرش‌های نفیس و شستشوی دستی با شوینده‌های گیاهی، انتخابی مطمئن برای خانواده‌هایی است که به فرش‌های ارزشمند خود اهمیت زیادی می‌دهند.

---

نکات مهم هنگام تحویل فرش برای شستشو

1. نوع فرش را حتماً اعلام کنید
   قالیشویی باید بداند که فرش شما دستباف است یا ماشینی تا از روش مناسب استفاده کند.

2. لکه‌ها را مشخص کنید
   قبل از تحویل فرش، محل لکه‌های خاص را به قالیشویی اعلام کنید تا پاکسازی به‌صورت هدفمند انجام شود.

3. درباره شوینده‌ها سوال بپرسید
   اگر نگران حساسیت به مواد شوینده هستید، حتماً نوع شوینده مورد استفاده را از قالیشویی بپرسید.

4. درخواست فاکتور یا رسید کتبی کنید
   حتماً رسید کتبی دریافت نمایید تا در صورت بروز هرگونه مشکل بتوانید پیگیری کنید.

---

جمع‌بندی

شستشوی فرش دستباف با فرش ماشینی نه‌تنها از نظر فنی متفاوت است، بلکه از نظر مواد شوینده، دستگاه‌ها، نحوه خشک‌کردن و حتی مهارت پرسنل نیز تفاوت‌هایی اساسی دارد. این تفاوت‌ها باعث می‌شود که اگر به‌درستی رعایت نشوند، ارزش فرش شما آسیب ببیند.

در نتیجه، اگر صاحب فرش‌های دستباف ارزشمند هستید، حتماً به‌دنبال قالیشویی‌هایی باشید که تجربه کافی در این زمینه دارند و از شوینده‌های استاندارد استفاده می‌کنند. و اگر فرش ماشینی دارید، باز هم انتخاب یک قالیشویی مدرن و با تجهیزات کامل می‌تواند عمر مفید فرش شما را افزایش دهد.

مراکزی مانند قالیشویی در اکباتان، قالیشویی در آریا شهر و قالیشویی در شمال تهران با در اختیار داشتن تخصص، تجهیزات و تجربه لازم، می‌توانند خیال شما را از بابت شستشوی اصولی هر نوع فرش راحت کنند.